11. Sınıf Meb Yayınları Kimya 3. Üniteyi Bitirirken Sayfa 157, 158, 159 Soruları ve Cevaplarını yazımızın devamından okuyabilirsiniz.
3. ÜNİTEYİ BİTİRİRKEN
Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri yanda verilen uygun sözcüklerle doldurunuz. Verilen soruları cevaplayınız.
(a) dipol-dipol, (b) iyon-dipol, (c) CH4, O2, (ç) hidrojen bağı, (d) molarite, (e) molalite, (f) kütlece yüzde,
(g) ppm, (h) koligatif özellikler, (ı) düşüktür, (i) donma noktasını, (j) ozmoz, (k) ters ozmoz,
İki veya daha fazla maddenin birbiri içinde gözle görülmeyecek kadar küçük parçacıklar hâlinde homojen dağılmasına çözünme denir. Çözünme gerçekleşirken kimyasal türler arasında farklı etkileşimler olur. Su ve
hidroklorik asit gibi polar iki molekül birbiri ile etkileştiğinde (a)………………………………….. etkileşimleri, iyonik bileşikler polar bir çözücü ile etkileştiğinde (b)……………………..etkileşimi gerçekleşir. (c)……………………….gibi
apolar moleküller birbiri ile etkileşirse indüklenmiş dipol-indüklenmiş di- pol etkileşimi gerçekleşir. Su ve amonyak birbiri içinde çözünürken aralarında (ç)………………………………..oluşur.Çözelti içinde çözünen madde miktarları belirtilirken farklı derişim birimleri kullanılır. 1 litre çözeltide çözünen maddenin mol sayısına (d)…. ………………………………, 1 kilogram çözücüde çözünen maddenin mol sayısına(e)………………………….denir. Çözelti hazırlarken derişim birimi olarak(f)………………………….veya hacimce yüzde birimi de kullanılabilir. Çok seyreltik çözeltilerde milyonda bir kısım anlamına gelen (g)……………………..kullanılır. Çözeltilerin buhar basıncı, kaynama noktası yükselmesi, donma noktası alçalması, ozmoz gibi derişime bağlı özelliklerine (h)…………………………………………….denir. Saf çözücüye tuz attığımızda kaynama durur. Bu olayın nedeni kaynama noktası yükselmesidir. Çözeltinin donma noktası
saf çözücünün donma noktasından (ı)………………………… Soğuk günlerde yolların tuzlanmasının nedeni de (i)…………………………………düşürmektir.
Su moleküllerinin saf çözücüden çözeltiye doğru yarı geçirgen bir zardan geçme eğilimine (j)……………………….denir. Enerji kullanarak derişik çözeltiden seyreltik çözeltiye madde geçişine ise (k)………………………………denir.
Bu yöntemden su arıtılmasında yararlanılır.
1. Dipol-dipol etkileşimine bir örnek veriniz.
Cevap: H2O-HCl
2. İyon-dipol etkileşimine bir örnek veriniz.
Cevap: KCl-H2O
3. Kaynama noktası yükselmesine günlük yaşamdan örnek veriniz.
Cevap: makarnanın suyuna tuz atılması
4. Donma noktası alçalmasına günlük yaşamdan örnek veriniz.
Cevap: kışın yollara tuz serpilmesi
5. Derişim birimleri nelerdir?
Cevap: molarite, molalite, kütlece yüzde, hacimce yüzde, ppm
6. Ozmoz ve ters ozmoz yönteminin kullanıldığı alanlara örnek veriniz.
Cevap: ozmoz: hücre zarından su geçişi, ters ozmoz: su arıtımı
7. Aşağıda verilen tanımları kavramlarla eşleştiriniz.
Cevap: I-b, II-ç, III-c, IV-a
8. 0,4 M olan C6H12O6 çözeltisinde 3,60 gram C6H12O6 bulunduğuna göre çözeltinin hacmini mL olarak hesaplayınız. (C6H12O6: 180 g/mol)
Cevap: 50 mL
9. 2,8 gram KOH’ten 0,2 M’lık kaç mL çözelti hazırlanabilir? (KOH: 56 g/mol)
Cevap: 250 mL
10. 500 mL 0,3 M Ba(OH)2 çözeltisinde kaç gram Ba(OH)2 çözünmüştür? (Ba(OH)2: 171 g/mol)
Cevap: 25,65 g,
11. 4,9 gram H2SO4 500 mL suda çözündüğünde çözeltinin molaritesi ne olur?(H2SO4: 98 g/mol)
Cevap: 0,1 M
12. 0,2 M 200 mL tuz çözeltisi ile 0,3 M 200 mL tuz çözeltisi karıştırılırsa yeni çözeltinin molaritesi ne olur?
Cevap: 0,25 M
13. 400 gram suda 0,4 mol NaCI çözülüyor ve hazırlanan çözeltiye 600 gram su ekleniyor. Kaynama noktası yükselmesini bulunuz. (Kk: 0,52 0C/m)
Cevap: 0,416 °C
14. %20’lik 400 gram tuz çözeltisini %10’a seyreltmek için kaç gram su eklenmelidir?
Cevap: 400 g
15. 420 gram suda 140 gram şeker çözülüyor. Hazırlanan çözeltinin kütlece % derişimi ne olur?
Cevap: %25
16. Özkütlesi 1,4 g/mL olan % 20’lik 300 mL KOH çözeltisinde kaç gram KOH çözünmüştür? (KOH: 56 g/mol)
Cevap: 84 g
17. 0,5 M’lık 400 mL ’lik çözeltiye kaç mL su ilave edilirse çözelti 0,2 M’lık olur?
Cevap: 600 mL
18. Çözünürlük, 100 gram çözücüde kaç gram madde çözündüğünü belirtir. 200 gram çözücüde 80 gram tuz çözündüğüne göre tuzun çözünürlüğünü bulunuz.
Cevap: 40 g/100 g su
19. Sodyum nitratın 10 oC’taki çözünürlüğü 80 g/100 g su, 60 oC’taki çözünürlüğü ise 124 g/100 g sudur. 60 oC’ta 300 gram su ile hazırlanan çözeltinin sıcaklığı 10 oC’a düşürüldüğünde kaç gram sodyum nitrat çöker?
Cevap: 132 g
20. Potasyum klorürün 40 oC’taki çözünürlüğü 40 g/100 g sudur. Aynı sıcaklıkta 420 gram çözeltide kaç gram potasyum klorür bulunur?
Cevap: 120 g
21. Aşağıdaki madde çiftlerinden kaç tanesinin karışması sonucu bir çözelti elde edilir? Etkileşim türlerini yazarak açıklayınız. (1H, 6C, 8O, ^Cl)
Cevap: Etkileşim türleri, KF – H2O: iyon-dipol, HCl – H2O: dipol-dipol, I2 – CCl4: indüklenmiş dipol-indüklenmiş dipol (London), CH3OH – CH4: dipol-indüklenmiş dipol, C2H5OH – H2O: H bağı, 4 tanesi çözelti (I, II, III ve V)
22. Aşağıdaki bileşimi verilen çözeltilerden hangisinde çözücü ile çözünen arasındaki etkileşim yanlıştır?
Cevap: E
23. Aşağıdaki işlemlerin hangisinde çözünme olmaz?
A) Çaya şeker katılması
B) Suya kolonya damlatılması
C) Yağ lekelerinin benzinle temizlenmesi
D) Suya buz katılması
E) Gazoz yapımında basınçlı gaz kullanılması
Cevap: D
24. I. kap : 50 g su + 10 g şeker
II. kap : 100 g su + 14 g şeker
III. kap : 200 g su + 45 g şeker
Yukarıdaki kaplarda bulunan su içine belirtilen miktarlarda şeker atılıp şekerin çözünmesi sağlanıyor. Buna göre oluşan çözeltilerin derişiklikleri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) I > II > III B) III > I > II C) III > II > I D) I > III > II E) II >I > III
Cevap: B
25. KNO3 tuzunun sudaki çözünürlüğü 25 g/100 g sudur.
Buna göre kütlece %15’lik 400 gram KNO3 çözeltisini doyurmak için aynı sıcaklıkta kaç gram KNO3 tuzu gerekir?
A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 45
Cevap: C
26. A ve B katılarının sudaki çözünürlükleri grafikte veriliyor.
İçinde bir miktar A ve B katısı çözünerek hazırlanan A ve B’nin doymuş çözeltileri ısıtılıyor. Çözeltideki A ve B derişimleri için aşağıdaki- lerden hangisi doğrudur? (Çözelti hacminin değişmediğini varsayın.)
Cevap: B
27.Yukarıdaki bilgileri doğru “D” veya yanlış “Y” olarak dolduran bir öğrenci, tüm soruları uygun olarak cevapladığında aşağıdaki seçeneklerden hangisine ulaşır?
Cevap: E
28. Kuru temizlemede kullanılan CCl4 ile ilgili
I. Yağ molekülleri ile aralarında London kuvvetleri oluştuğu için yağı çözer.
II. NaCl ile aralarında iyon dipol etkileşimi vardır.
III. Apolar bir bileşik olan benzen (C6H6) ile emülsiyon oluşturur.
IV H2O ile aralarında dipol-dipol etkileşimi vardır. ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I, II ve III D) I ve IV E) I, II, III ve IV
Cevap: A
29.Kaplardaki çözeltiler için
I. Kaynama noktaları
II. Aynı sıcaklıktaki buhar basınçları
III. Çözünen maddenin mol sayıları niceliklerinden hangisi veya hangileri aynı olur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve ll D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: C