11. Sınıf Meb Yayınları Kimya 6. Üniteyi Bitirirken Sayfa 268, 269, 270, 271 Soruları ve Cevaplarını yazımızın devamından okuyabilirsiniz.
ÜNİTEYİ BİTİRİRKEN
Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle doldurunuz. Verilen soruları yanıtlayınız.
(a) kimyasal denge, (b) denge sabiti, (c) Kc, (ç) Kp, (d) Le Chatalier, (e) sıcaklık, (f) basınç, (g) derişim, (h) azaltacak, (ı) oto-iyonizasyon, (i) hidrojen, (j) hidroksit, (k) pH, (l) pOH, (m) Brönsted-Lowry, (n) eşlenik, (o) kuvvetli, (ö) zayıf, (p) asitlik, (r) bazlık, (s) tampon, (ş) nötralleşme, (t) titrasyon, (u) indikatör, (ü) çözünürlük çarpımı,
Belirli koşullardaki kimyasal tepkimede, tepkimeye girenlerin ve ürünlerin derişimlerinin zamanla değişim göstermediği duruma (a)…………………. ………………denir. Tersinir bir tepkimede denge anında ürünlerin derişimlerinin tepkimeye girenlerin derişim oranına (b)………………………………..denir. Derişimler cinsinden denge sabiti (c)……. ile, kısmi basınçlar cinsinden denge sabiti ise(ç)…………şeklinde gösterilir. (d)……………………….İlkesi’ne göre dengedeki sisteme dışarıdan (e)…………….., (f)…………….., (g)……………..değişikliği yapıldığında sistem tekrar dengeye ulaşıncaya kadar bu etkiyi (h)…………………. yönde eğilim gösterir. Su molekülü de kendi iyonlarıyla denge hâlindedir. Suyun iyonlarına ayrışmasına (ı)……………………….denir. Saf su ayrıştığında oluşan (i)……………..iyonu ve (j)…………….iyonu tüm sulu çözeltilerde bulunur. [H+]’nin negatif logaritmasına (k) ve [OH-]’in negatif logaritmasına (l)…….denir ve bu iyonların derişimi çözeltinin asidik, bazik veya nötr olarak değerlendirilmesini sağlar. (m) …………………………… tanımına göre proton (H+) veren maddeler asit, proton (H+) alan maddeler bazdır ve asit-baz tepkimelerinde proton, asitten baza transfer edilir. Aralarında bir proton farkı olan asit-baz çiftine (n) …………………………..asit-baz çifti denir. Suda çözündüğünde %100 iyonlaştığı varsayılan asit-baza (o)……………., suda kısmen iyonlaştığı varsayılan asit-baza (o)…………….asit-baz denir. Zayıf asit ve bazların iyonlarına ayrışma denge sabitlerine sırasıyla (p)……………. sabiti ve (r)…………….sabiti denir. Bu denge sabitleri sırasıyla Ka ve K^ şeklinde gösterilir. Az miktarda asit veya baz eklenmesi ile pH değişimine direnç gösteren ve zayıf konjuge asit veya baz çiftlerini içeren çözeltilere (s)………………çözelti denir. Bir asit ile baz çözeltisi karıştırıldığında asitten gelen H+ iyonunun mol sayısı ile bazdan gelen OH- iyonu mol sayısı eşit olduğunda (ş)…………………… gerçekleşir. Derişimi bilinen asit veya bazı kullanarak derişimi bilinmeyen asit veya bazın derişimini bulmak için yavaş yapılan nötralleşme işlemine (t)………………… denir ve çözeltinin nötralleşme anını tespit etmek için (u)………………………kullanılır. Bir tuzun suda çözünmesi sırasında da denge oluşur. 25 oC’ta suda az çözünen tuzların doygun çözeltilerindeki denge sabitine (u)……………………………….. denir ve Kçç sembolü ile gösterilir. Bu değer çözünen maddeye ve sıcaklığa bağlıdır.
1. Tepkimedeki girenlerin ve ürünlerin miktarının sabit kalabilmesi ve tepkimenin denge hâlinden söz edebilmek için hangi şartlar olmalıdır?
Cevap: kapalı kap, sabit sıcaklık
2. Maksimum düzensizlik ve minimum enerji eğilimi nedir? Açıklayınız.
Cevap: maksimum düzensizlik: aralarındaki etkileşimin en az olması, minimum enerji: düşük enerjili durum
3. Sistem dengeye gelmeden önce ve denge anında ileri ve geri tepkime hızları nasıl değişir?
Cevap: Dengeye gelmeden ileri tepkime hızı fazladır, zamanla azalır. Geri tepkime hızı
düşüktür, zamanla artar. Dengede eşitlenir
4. 2N2O(g) + 3O2(g) ^=5: 4NO2(g) denge tepkimesi için
a) Derişimler cinsinden denge sabitini yazınız.
b) Kısmi basınçlar cinsinden denge sabitini yazınız.
c) İki denge sabiti arasındaki ilişkiyi yazınız.
5. Mekanizmalı tepkimelerde denge sabiti hangi tepkimeye göre yazılır? Ara basamaklara bağlı mıdır? Yazınız.
Cevap: net tepkimeye göre yazılır
6. a) Bir kimyasal tepkime ters çevrildiğinde ve tepkime denklemi herhangi bir katsayıyla çarpıldığında denge sabitinin (Kc) değeri nasıl değişir?
Cevap: ters çevrilince rasyonel sayı olarak tersi olur, bir sayı ile çarpılınca Kc’ye üs yapılır
b) Kimyasal tepkime iki veya daha fazla kimyasal tepkimenin toplamı şeklinde yazılabiliyorsa toplam tepkimenin denge sabiti, toplanan tepkimelerin denge sabitlerine hangi işlem uygulanarak bulunur?
Cevap: çarpılır
7. Ekzotermik tepkimede sıcaklık artışı sonucunda tepkime hangi yöne ilerler? Sıcaklık artışının denge sabitinin değerini nasıl etkileyeceğini açıklayınız.
Cevap: girenlere, küçültür
8. a) Sabit sıcaklıkta gaz bileşeni olan bir denge
tepkimesinin hacmi azaltıldığında (basıncı arttığında) tepkime hangi yönde ilerler? Sebebini açıklayınız.
Cevap: gaz derişimi az olan yöne ilerler
b) Hacmin azaltılması denge sabitinin sayısal değerini değiştirir mi? Belirtiniz.
Cevap: Kc sıcaklığa bağlıdır, değiştirmez
9. Katalizör dengeyi nasıl etkiler? Açıklayınız.
Cevap: sadece kısa sürede dengeye ulaşmasını sağlar
10. Suyun oto-iyonizasyonunu gösteren denge tepkimesini ve denge bağıntısını yazınız.
Cevap:
11. Kuvvetli asit/bazlar ile zayıf asit/bazların iyonlaşma yüzdelerini, asitlik ve bazlık sabitlerini ve elektrik iletkenliklerini karşılaştırınız.
12. 25 °C’ta [H+] = 10-4 M olan çözelti için
a) pH değerini,
b) pOH değerini,
c) Çözeltideki OH- iyonu derişiminin kaç mo- lar olduğunu,
ç) Ortamın asit/bazlığını yazınız.
Cevap: a) pH : 4, b) pOH : 10, c) [OH–] : 1×10-10, ç) asidik
13. Aşağıdaki tuzların iyonlaşma tepkimelerini ve çözünürlük denge bağıntılarını (çözünürlük çarpımı) yazınız.
a) PbBr2
b) Fe2S3
c) Mg3(PO4)2
Cevap:
14. HS- + H2O < * H2S + OH- tepkimesinde eşlenik (konjuge) asit-baz çiftlerini belirleyiniz.
Cevap: Baz 1 + Asit 2 Asit 1 + Baz 2
15. Katısı ile dengede bulunan Ca(OH)2 çözeltisindeki Ca2+ iyonları molar derişimi 4×10-5 mol/L’dir. Ca(OH)2’in çözünürlük çarpımı kaçtır?
Cevap: 256×10-15
16. Belli sıcaklıkta çözünürlük çarpımı 2×10-10 olan AgCl tuzunun aynı sıcaklıkta 0,01 M NaCl çözeltisindeki çözünürlüğünü hesaplayınız.
Cevap: 2×10-8 M,
17. Aşağıda az çözünen bir tuzun doygun çözeltisine ait derişim-zaman grafiği verilmiştir.
Cevap: 32×10-30
18. Kimyasal denge ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Dengenin kurulabilmesi için tepkime kapalı bir kapta gerçekleşmelidir.
B) Dengeden söz etmek için sıcaklık sabit olmalıdır.
C) Denge anında ileri tepkime hızı, geri tepkimeden daima yüksektir.
D) Denge dinamik bir olaydır.
E) Denge anında gözlenebilen özellikler sabit kalır.
Cevap: C
19. H2(g) + Cl2Cg) 2HCl(g) + ısı tepkimesi ile ilgili
I. Maksimum düzensizlik eğilimi ürünler yönündedir.
II. Sıcaklık artırılırsa denge girenler yönüne ilerler.
III. Minimum enerjiye eğilim girenler yönündedir. ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: B
20. Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri kesinlikle doğrudur?
I. Kuvvetli asitler sulu çözeltilerinde %100 iyon- laşır.
II. Bir asitteki hidrojen atomu sayısı arttıkça asit- lik kuvveti artar.
III. Zayıf asit ve bazların sulu çözeltileri elektriği iyi iletir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IIID) II ve III E) I, II ve III
Cevap: A
21. 25 oC’taki hidroksit iyonları derişimi 0,05 molar olan bir çözeltinin pH’ı kaçtır? (log 5= 0,7)
A) 1,3 B) 3,8 C) 8,2 D) 12,7 E) 13,3
Cevap: D
22. PbF2 bileşiği için 25 oC’ta çözünürlük çarpımı 4×10-9 dur.
Aynı sıcaklıkta hazırlanan doymuş çözelti için
I. Kurşun iyonları derişimi 1x 10-3 Molardır.
II. Florür iyonları derişimi 1×10-3 Molardır.
III. Saf sudaki çözünürlüğü 1×10-3 Molardır. ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: D
23. Şule, tabloda verilen doğru/yanlış türündeki ifadeleri aşağıdaki gibi işaretlemiştir.
Buna göre Şule hangisini yanlış işaretlemiştir?
A) I ve V B) II ve III C) I ve IIID) I, II ve IV E) I, II, IV ve V
Cevap: D
24. AgI’ün suda çözünmesi endotermiktir.Aşağıdaki maddelerin hangisinde Agl’ün çözünürlüğü en azdır?
A) 25 oC’ta saf su
B) 20 oC’ta 0,1 M AgCl çözeltisi
C) 20 oC’ta 0,1 M KI çözeltisi
D) 15 oC’ta 0,2 M CaI2 çözeltisi
E) 25 oC’ta 0,5 M AgF çözeltisi
Cevap: E
25. N2O4(g) + ısı < * 2NO2(g) tepkimesine ait
derişim-zaman grafiğinin aşağıdaki gibi olması için
I. Sıcaklığı artırmak
II. Hacmi artırmak
III. Kaptan N2Ü4 gazı çekmek işlemlerinden hangisi ya da hangileri yapılmalıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: B
26. 2 L ’lik bir kapta 2 mol PCl5 gazı ile başlatılan
PC^(g) PCl3(g) + Cl2 (g) tepkimesi
PCl5’ün %50’si harcanınca dengeye ulaşıyor.
Buna göre tepkimenin derişimler cinsinden denge sabiti nedir?
A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3D) 0,4 E) 0,5
Cevap: E
27. X2(g) + 2Y2(g) X2Y4 (g) tepkimesine göre belirli bir sıcaklıkta denge sabiti 2’dir. Aynı sıcaklıkta 2 litrelik kapta 6 mol Y2 gazı ve bir miktar X2 gazı ile başlatılan tepkime dengeye ulaştığında kapta 2 mol X2Y4 gazı vardır.
Başlangıçtaki X2 gazı kaç moldür?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
Cevap: B
28. KBr tuzunun sulu çözeltisi ile ilgili
I. K+ iyonları hidroliz olur.
II. Br- iyonları hidroliz olur.
III. Sulu çözeltisinin pH değeri 7’dir. yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) II ve III
Cevap: C
29. N2Ü4(g) + ısı < * 2NO2(g) tepkimesi dengedeyken
bir etki sonucunda derişimleri grafikteki gibi oluyor.
I. Tepkime endotermiktir.
II. Sıcaklık artırılmıştır.
III. II. dengenin denge sabiti, I. dengenin denge sabitinden büyüktür.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IIID) I ve III E) I, II ve III
Cevap: A
30. PbCl2(k) * > Pb2+(suda) + 2Cl-(suda) tepkime dengede iken aynı sıcaklıkta çözeltiye bir miktar CaCl2 ilave edilirse
I. Kçç değeri büyür.
II. Pb2+ iyonları derişimi azalır.
III. PbCl2 katısı artar.
ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IID) I ve III E) II ve III
Cevap: E
31. XCI tuzunun 0,01 M MgCI2 çözeltisindeki çözünürlüğü 2×10-6 molar olduğuna göre XCI tuzunun çözünürlük çarpımı (Kçç) aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap: D
32…..kimesinin denge sabiti K3 nedir?
Cevap: A