9. sınıf türk dili ve edebiyatı ders kitabı sayfa 42 cevapları öğün yayınları en güncel haliyle sitemizde. 9.sınıf türk dili ve edebiyatı öğün yayınları sayfa 42 cevabı görmek için aşağıdaki görsele bakabilirsiniz.
9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğün Yayınları Sayfa 42 Cevabı
Örnek: “Orada, biraz kuytu gelen bir dükkânın önünde, bir sarrafın camının yanında durdu. Orada parlayan birkaç altına derin derin baktı, sonra gözlerini yanındaki oyuncaklara, para keselerine, cep defterlerine çevirdi. Anlayamadığı binlerce ufak tefek içinden gözlerini ayıramıyordu.”
Memduh Şevket Esendal, İhtiyar Çilingir
Tema
Bir metne hâkim olan fikir ya da duyguya tema denir. Hikâyeler bir tema üzerine kurulur. Temaları ifade eden kavramlar soyuttur. Örneğin aşk, yalnızlık, umut, hasret, yaşama sevinci gibi kavramlar bir hikâyede tema olarak işlenebilir.
Konu
Temanın belli bir bağlamda kişi, yer, zaman ve durum bakımından sınırlandırılmasıyla konu ortaya çıkar. Konu, temaya göre daha somut ve daha özeldir.
Çatışma
Hikâyede karşıt duygu, düşünce ve isteklerin; kişilik özelliklerinin bir arada sergilenmesiyle ortaya çıkan durumdur. Çatışma, kişilerin kişiler arası ilişkilerinin belirlenmesinde, kişilerin kendileri ve toplumla olan ilişkilerinde ortaya çıkar. Edebî metinlerde çatışmalar genellikle birbirine zıt kavramlar ve değerler çerçevesinde oluşur. Örneğin zengin ile fakir, iyi ile kötü, işçi ile patron, öğretmen ile imam, ağa ile köylü vb. kendi özelliklerinden dolayı hikâyelerde karşı karşıya gelirler. Hikâyeler bu çatışmaların ortaya konulmasını ve sonuçlanmasını anlatır. Çatışmalar olay örgüsünü geliştirmeye yarar.
Karşılaşma
Olay çevresinde gelişen edebî metinlerde çatışmaları, olay halkalarını veya yeni durumları oluşturacak şekilde kahramanların yüz yüze gelmesidir.
1. Okuduğunuz hikâyede olay örgüsü hangi tema etrafında gelişmiştir? Açıklayınız.
• Cevap: Öykü kabaca, savaş yıllarında İstanbul’a göçüp zenginleşen, bilahare eşini ve kızını da taşradan yanına aldıran ama sonra ekonomik açıdan dara düşüp tekrar köyüne kasabasına dönmek zorunda kalan Çerçi Halil ile İstanbul’un refahını, güzelliğini, görkemini ve modern hayatını gördükten sonra eski hallerine dönmeye katlanamayan kızı Nebile’nin arasındaki çatışma üzerine kuruludur.
2. Garaz adlı metindeki şahıs kadrosunun özelliklerini belirleyiniz.
• Cevap:
Nebile: İstanbul’u özleyen, geçmişte arkadaşlarıyla gezebilen, şehrin büyüsüne kapılıp kendi ebeveynlerini bile aşağılayabilen, özentiliğin timsali olmuş şimdi ise bir kasabaya sıkışmış bir genç kızdır.
Çerçi Halil: Ticaret ile uğraşan, İstanbul’a yerleştikten sonra ailesini de yanına alan, sonrasında ise işleri kötü gidince kasabaya geri dönen bir babadır.
Nebile’nin Anası: Köyünü özleyen sonradan görmeliğe alışamamış bir kadın.
3. Metindeki karşılaşmaları ve temel çatışmayı belirleyiniz.
• Cevap: Metinde ilk büyük çatışma köyden İstanbul’a göç eden ailenin şehirdeki ulaşımı görünce yaşadıkları şaşkınlık, sonra alış veriş yaparken anne kızın bilmemelerinden kaynaklı alışkanlık, en sonunda da Nebile’nin köye döndükten sonra alıştığı şehir yaşantısı ile şimdiki köy yaşantısı arasında bocalaması sayılabilir.
4. Okuduğunuz hikâyede kullanılan bakış açısını belirleyiniz. Bakış açısının, anlatımı nasıl etkilediğini açıklayınız.
• Cevap: İlahi (Tanrısal- Hakim) bakış açısı vardır. Anlatıcı her şeyi bilmekte bütün ruhsal ve fiziksel özelliklere düşüncelere hakimdir.
5. Garaz adlı metinde anlatıcının yönlendirme yapıp yapmadığını, taraflı davranıp davranmadığını değerlendiriniz.
• Cevap: Tarafsız kalmaya çalışsa da aslında bazı yerlerde kullandığı ifadelerden anlarız ki aslında anlatıcı yönlendirme yapmaktadır. Mesela zavallı vs gibi kullanımlarının olduğu kısımlar buna örnektir.
6. Metnin olay örgüsünü belirleyerek aşağıdaki tabloya yazınız.
• Cevap: Garaz öyküsü, savaş yıllarında İstanbul’a göçüp zenginleşen, bilahare eşini ve kızını da taşradan yanına aldıran ama sonra ekonomik açıdan dara düşüp tekrar köyüne kasabasına dönmek zorunda kalan Çerçi Halil ile İstanbul’un refahını, güzelliğini, görkemini ve modern hayatını gördükten sonra eski hallerine dönmeye katlanamayan kızı Nebile’nin arasındaki çatışma üzerine kuruludur.
Olay Örgüsü:
7. Okuduğunuz metnin bağlı olduğu edebî dönemi, akımı, geleneği, topluluğu; metni ve yazarın biyografisini de dikkate alarak yazar ile metin arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.
• Cevap: Hem bu öyküde ve hem de takip eden öykülerde Refik Halid, anlatısını asla bir ders niteliğine bürümez. Çağdaş öykülerde olduğu gibi, öykü sonları açık uçludur. Ana fikirden önce, çok tatlı bir dille ve mimari bir incelikle mekân, coğrafya, kişiler ve olayı hazırlayan temel inşa edilir. Gerek temel, gerekse anlatıdaki alt katmanlar bu nedenle çok güçlüdür. Refik Halid bir yandan da, Türk öykücülüğünü İstanbul’dan Anadolu’ya taşıyarak hem ufkunu genişletmiş ve hem de İstanbul’un memleketle yüzleşmesine katkıda bulunmuştur. “Şeftali Bahçeleri” öyküsünde, merkezden taşraya gelirken düzenden intizamdan, atılımdan ve sairden bahsederken, zaman içinde Anadolu’nun Sadabadı’na ayak uyduran Tahrirat Müdürü anlatılırken “Sarı Bal”da bu kez, sözde düzenin bekçisi kaymakamın, yaşadıklarının ardından taşradan merkeze kaçışı dillendirilir.
8. Okuduğunuz metinde, metnin yazıldığı dönemin gerçekliğini yansıtan unsurları ve metnin dönemin gerçekliği ile ilişkisini belirleyerek yazar ile metin arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
• Cevap: Refik Halid’in 1947 yılında kaleme aldığı “Garaz” öyküsünü, Memleket Hikâyeleri’ndeki 1909 ile 1919 arası yazılmış olan bütün diğer öykülerden ayrı değerlendirmek gerekir. Osmanlı yıkılmış, Cumhuriyet kurulmuş, Refik Halid uzun yıllarını Halep’te geçirmek zorunda kalmış ve ancak 1938’de yurduna dönebilmiştir. Bu arada Cumhuriyet kadroları memleketi şekillendirmeye, yeni bir Cumhuriyet nesli yaratılmaya başlanmıştır ama bazı yerlerde dikiş tutmaz, halkın üstüne giydirilen elbise potluk yapar, köhne binaya yapılan badana, astar yerlerinden kısmen dökülmeye başlar.
9. SINIF TÜRK DİL VE EDEBİYATI ÖĞÜN YAYINLARI DERS KİTABI CEVAPLARI
9. SINIF TÜM DERSLERİN DERS KİTABI CEVAPLARI İÇİN BURAYA TIKLAYINIZ
9.sınıf türk dili ve edebiyatı öğün yayınları sayfa 42 cevapları en güncel haliyle sitemizde. 9.sınıf türk dili ve edebiyatı ders kitabı cevapları sayfa 42 cevabı öğün yayıncılık ile ilgili sorularını varsa yorumlar kısmına yazabilirsiniz.