van gölü nün şafağı metni cevapları ve soruları, dörtel yayıncılık 7. sınıf türkçe ders kitabı sayfa 98-99-100-101-102-103-104-105-106 doğa ve evren teması
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dörtel Yayıncılık Van Gölünün Şafağı Metni Cevapları Sayfa 98-99-100-101-102-103-104-105-106
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dörtel Yayıncılık Sayfa 98 Cevabı
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. Van Gölü’nün özellikleriyle ilgili yaptığınız araştırmadan elde ettiğiniz bilgileri sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.
- Cevap: Van Gölü hem tatlı su hem de deniz ekosistemlerinden farklı bir sucul ekosistemdir. Suları tuzlu ve sodalıdır. Göl suyu tuzluluk oranı %o19, pH’sı ise 9.8 dir. Bu yüzden Van Gölü yüksek rakıma ve sert kışlara rağmen, donmaz.
2. Ülkemizin hangi yöresini gezip görmek istersiniz? Düşüncelerinizi sınıfta anlatınız.
- Cevap: Ben özellikle İstanbul’u görmek isterdim. Çünkü İstanbul’da hem tarihi hem de doğa güzellikleri vardır. Boğaz’ın muhteşem manzarası Ayasofya Yerebatan Sarnıcı gibi yerleri özellikle görmek isterdim.
3. Ülkemizin tarihî ve turistik yerleriyle ilgili hazırlıkta derleyip sınıfa getirdiğiniz resim ve fotoğrafları arkadaşlarınıza gösterip bunlarla ilgili bilgi veriniz.
- Cevap: Bu etkinlik için Turizm Bakanlığı’nın internet sayfasından edindiğiniz fotoğraf ve resimleri kullanabilirsiniz.
Aşağıdaki metni noktalama işaretlerine dikkat ederek önce sessiz sonra sesli okuyunuz. Okuma sürecinde tartışarak okuma stratejisinden yararlanabilirsiniz.
VAN GÖLÜ’NÜN ŞAFAĞI
Emiş, Van Gölü’nün doğu ucunda, Esrük Dağı’nın eteğine kurulmuş doksan evlik bir köydür. Esrük Dağı’nın toprakları, kayaları tepeden tırnağa kıpkırmızıdır. Kan kırmızısı ve çimen yeşili… Gün ışığı da yeşile, kırmızıya boyanıyor. Toprak alaimisema gibi oluyor. Uçsuz bucaksız karlar ortasında kurulmuş birer adacık, bu topraklar. Ernis köyünde bir yaşlı adam var. Adı Ali Menco. Doksan sekizinde bu yıl. Ama daha dinç. Yüzü büyük, pembe. Sakalı süt beyaz, kocaman. Sanki kucağındaki sakal değil de bir kucak pamuk. Ali Men- co’yla dost olduk. Sohbeti tatlı bir adam. Çok az konuşuyor. Belki günde bir kere. Ama konuşunca da hoş konuşuyor. Boş, havaya laf ettiği yok. Kuştan, kurttan, böceklerden, yılanlardan, cümle mahlukattan haberdar. Yaşayışlarını bir bir biliyor. Suyu, toprağı, yağmuru, ekini, ağaçları en ilginç yerinden yakalamış. En ilgili yönlerini söylüyor. Bilmediğim, duymadığım şeyler söylüyor dünyaya dair.
Ali Menco her gün, gün ışımadan önce kalkıyor yataktan. Ay boynuzlu öküzlerini önüne katıp doğru tarlaya gidiyor. Tarlaya giderken kaldığım evin önünden geçip bana da haber veriyor. Alelacele giyinip arkasına düşüyorum. Tarlaya kadar hiç mi hiç konuşmuyoruz. O, varıyor öküzlerini sabana koşuyor. Sabanın kulpuna yapışıp taşlı tarlanın bir ucundan bir ucuna ağır ağır gidip geliyor. Sürdüğü toprak ıslak ıslak parlıyor gün vurdukça… Ben de bir taşın üstüne oturup bu beli bükülü asırlık ihtiyarı seyrediyorum. Öğle yemeğini beraber yiyoruz. Birkaç baş soğan, biraz lor peyniri… Yemekte konuşuyoruz. Ali Menco açılıyor hem yiyor hem söylüyor.
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dörtel Yayıncılık Sayfa 99 Cevabı
Bir gün de bana gölü gösterdi. “Bu göl sihirlidir.” dedi. “Bu gölü baştan aşağı gez. Gece gündüz gez. Sihrini sen de göreceksin. Bu gölde günün doğuşunu ve batışını mutlak seyret. O zaman sihrini görürsün.” Küçücük mavi birer düğme gibi gözlerini uzaklara, göle dikmişti. “Gölü gez.” dedi. Konuşkanlığı üstündeydi ama gene de gölü, gölün sihrini anlatmadı. Yüzü öylesine bir hâl aldı ki bu şafağı görmeden edemezdim. İçime kurşun gibi ağır bir merak oturdu. Van Gölü dağların ortasındadır. Denizden yüksekliği 1720 metredir. Derin, kocaman, dev bir kuyu gibi… Fırdolayı, dört bir yanındaki dağlar tepeden tırnağa karlıdır, uludur. Dağlar, Süphan Dağı’na kadar hemen hemen hep bir hizadadırlar. Süphan Dağı’nda gelip bir ulu düğüm olurlar. Süphan Dağı bu yanların en yüksek dağı: 4434 metre. Tepesinde masmavi, büyük bir krater gölü de var.
Van Gölü’nün mavisi hiçbir maviye benzemiyor. Bir başka mavi. Kalın bir camı kesip kesitine bakın, işte o maviye azıcık yaklaşıyor. Bir başka mavi ki tarif edilemez. Yalnız mavi değil. Göl, günün her anında bir başka renge giriyor. Bu renkler de bildiğimiz, gördüğümüz renklerden değil… Mesela bir an yeşil oluyor. Görülmemiş bir yeşil. Yeşilin de bir yanı yaprak yeşili, bir yanı zehir yeşili… Karışıyor. Bir bakıyorsun morumsu bütün su, bir bakıyorsun açık maviye dönüyor. Bir yeri turunculaşıyor durup dururken. Bir yeri de bozarıveriyor. Sonra da dalga dalga renkleri görmek için zamanını beklemek gerek. Göl kıyısının insanları bunu biliyorlar.
Günün batması da bir âlem, bir acayip… Süphan Dağı’nın ardına usuldan çekiliyor gün. Derken iniveriyor. Sonra Süphan Dağı’ndan bir al ışık fırlıyor, gölün batı ucundan giriyor, şimşek gibi kayarak, dağa doğru uçarak doğusundan çıkıyor. Bu al ışık oyunu bir, iki, üç dakika sürüyor. Bundan sonra da göl karanlık olacağına bir an için süt beyaz kesiliyor. Tabii gölün ortaları gene kapkaranlık. Sadece kıyılar beyazlaşıyor. Karlı dağların göle vuran aksi olsa gerektir. Dağlar da yarı dumana, yarı ışığa batmış. Bir an geliyor, cümle dağlardan ışık fışkırıyor. Ortalık aydınlığa, ışığa boğuluyor. Gölün ışıkları karlı dağlara, karlı dağlarınki göle… Bazı, ışıktan göle bakamıyorsun. Gözlerin yoruluyor. Dağlar altından aydınlatılmış gibi. Dağlar billurdanmış gibi. Çok gezdim tozdum. Bu dağlara benzer dağlara hiç rast gelmedim. Dağlar biraz heybetli, biraz karanlık olur.
Gece yarısından iki saat önceydi ki motorcu beni uyandırdı. “Babo” dedi. “Tam sırasıdır. Denize açılalım (Buralarda göle deniz diyorlar.). Dağın dibine ancak varırız.” Motoru bir kayaya bağlamıştı. Binip açıldık. Batıya, Süphan Dağı’na doğru gidiyoruz. Sular hışıldı- yor. Ay batmış. Ortalık gene aydınlık. Yıldız ışığı var. Kıyılar, beyaz beyaz görünüyor. İncecik bir soğuk var. Hoş bir soğuk… Uzaklardan, geceden, köpek havlamaları geliyor. Çobanlar kepeneklerine bürünüp uyuşmuşturlar şimdi. İnsan şaşırıyor. Burada yepyeni, alışmadığımız bir toprak, bir su, bir dağ… Sanki harikalar diyarı. Gölde nereye gidersen git, batıya git, doğuya git, Süphan Dağı yanında, tependeymiş gibi durup duruyor. Ne kadar uzaklaşırsan uzaklaş ondan, gene tepende Süphan Dağı.
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dörtel Yayıncılık Sayfa 100 Cevabı
Biz motorla pat küt yol alırken doğudaki dağların başı ağarıverdi. Motorcu gazı kesti. Göl hafif dalgalı. Beşik gibi usul usul sallanıyor. Ben gözümü günün doğacağı yere, gittikçe ağaran dağların tepelerine diktim. Heyecanla sihri bekliyorum. Bizim ak sakallı ihtiyarın sihrini. O söylemedi sihrin ne olduğunu ya, ben başkalarından duydum, inanmadım. Şimdi bekliyorum. Bulunduğumuz yer tam gölün yarı yeri, doğudaki ucundan Süphan Dağı’na daha yakın… Ağaran tepelerden birkaç bulut kalktı. Bulutların alt uçları parlıyordu. Derken bir dilim kırmızı köz gibi Güneş’in bir ucu çıktı battı. Derken yarısı çıktı battı. Çıktı battı. Sayamadım. Belki on, on beş kere… Dağlar sallanıyor gibi. Azıcık bir ara verdi. Sonra çıkıp çıkıp batmaya başladı. Sonra Güneş’in tümü birkaç kere şimşek hızıyla dağların tepelerine çıktı çıktı geri battı. Sonra kan kırmızı bir yuvarlak karlı dağın tepesine oturdu.
Ve her gün Van Gölü’ne Güneş böyle doğar işte. Gerçekten bir sihirdir bu, büyüdür. Güneş’in büyüsüdür. Kocaman Güneş yalımı karlı dağları kana boyayarak çıkıp çıkıp batıyor. Bir dakikada belki on kere. İkinci gün Ali Menco’yu tarlasında buldum. Gülerek baktı. Gözlerinde soru vardı. ‘Tamam.” dedim. Bundan sonra gölün bütün kıyılarını dolaştım. Van Gölü kıyıları tarih yatağı. Urartulardan kalma Van Kalesi… Bu kaleyi Semiramis’in yaptırdığını söylerler. Bir de göle karışan çaylar, dereler var. Bunlar bol miktarda balık getiriyorlar. Gölde, su sodalı olduğu için, hiçbir hayvan yaşamıyor. Balıklar, akarsuların ağızlarında, göl suyuyla tatlı suların katıştığı yerde yaşıyorlar. Haziran on beşten sonra da gölden çayların gözlerine doğru bir balık akımdır başlıyor. Sular, yukarı doğru balık akıyor üst üste. Köylüler sepetlerini daldırıp çaydan balık çıkarıyorlar, zahmetsiz… Yukarı akan balıklar, mısır patlağı gibi çay sularının üstünde sıçraşıyorlar. Bir de göldeki Adır Adası’nda seyrettim şafağı… Adır Adası bin dönümlük bir yerdir aşağı yukarı. Eskiden kalma badem ağaçları da var. Yarısı kayalık, yarısı topraktır. Adır Adası pelikanların adası. Adada o kadar çok pelikan var ki ada almıyor sanki. Hepsi birden uçunca adanın üstü kapanıyor.
Yaşar Kemal
1. ETKİNLİK
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dörtel Yayıncılık Sayfa 101 Cevabı
Okuduğunuz metinde geçen anlamını bilmediğiniz kelime ve kelime gruplarını tespit edip aşağıya yazınız. Sonra bu kelime ve kelime gruplarının anlamlarını tahmin edip yazınız.
- Cevap:
2. ETKİNLİK
Metinden alınan aşağıdaki cümlelerde geçen deyimleri bulup altını çiziniz. Sonra bu deyimleri birer cümlede de siz kullanınız. Bu deyimlerin metne olan katkısını söyleyiniz.
- Cevap:
• Küçücük mavi birer düğme gibi gözlerini uzaklara, göle dikmişti.
• İçime kurşun gibi ağır bir merak oturdu.
• Biz motorla pata küte yol alırken doğudaki dağların başı ağarıverdi.
Deyimleri cümlede kullanıyorum
- Cevap:
→
→
→
3. ETKİNLİK
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dörtel Yayıncılık Sayfa 102 Cevabı
Okuduğunuz metinden örnekte olduğu gibi söz sanatlarının geçtiği yerleri tespit edip adlarını yazınız.
Bu gölü baştan aşağı gez. Gece gündüz gez. Sihrini sen de göreceksin. (Tezat (Karşıtlık))
Bir an geliyor, cümle dağlardan ışık fışkırıyor. (Abartma (mübalağa))
- Cevap:
→
→
→
→
→
4. ETKİNLİK
Okuduğunuz metinden anladıklarınızı özetleyiniz.
- Cevap:
5. ETKİNLİK
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dörtel Yayıncılık Sayfa 103 Cevabı
Okuduğunuz metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Ali Menco kimdir? Nerede yaşıyor? Fiziksel özelliklerini belirtiniz.
- Cevap:
2. Ali Menco, yazara neler söylüyor?
- Cevap:
3. Metinde “Boş, havaya laf ettiği yok.” sözüyle ne anlatılmak isteniyor?
- Cevap:
4. Motorcu, yazarı niçin uyandırıyor?
- Cevap:
5, Yazarın heyecanla beklediği nedir? Yazar, Güneş’in ilk çıkışını neye benzetiyor?
- Cevap:
6. Ali Menco Van Gölü’ne niçin büyülü göl diyor? Van Gölü gerçekten büyülü göl müdür? Yoksa bu bir benzetme midir?
- Cevap:
7. Yazar, Van Gölü’nün kıyılarıyla ilgili hangi gözlemlerini dile getiriyor?
- Cevap:
8. Van Gölü’nün ortasındaki adayı hangi özelliğiyle tanıtıyor?
- Cevap:
6. ETKİNLİK
Okuduğunuz metnin içeriğini yorumlayarak metinden öznel ve nesnel yargılara örnekler veriniz.
Öznel yargılar:
- Cevap:
→
→
→
→
→
Nesnel yargılar:
- Cevap:
→
→
→
→
→
7. ETKİNLİK
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dörtel Yayıncılık Sayfa 104 Cevabı
Okuduğunuz metinde yazar hangi anlatım biçimlerinden ve hangi düşünceyi geliştirme yollarından yararlanmıştır? Örneklerle belirtiniz.
Anlatım biçimleri
- Cevap:
Düşünceyi Geliştirme Yolları
- Cevap:
8. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümleleri anlatım bozukluğu yönünden inceleyiniz. Varsa bozukluğun nedenini belirtiniz.
Fırdolayı, dört bir yanındaki dağlar tepeden tırnağa karlıdır, uludur.
- Cevap:
Dağlar, Süphan Dağı’na kadar hemen hemen hep bir hizadadırlar.
- Cevap:
Süphan Dağı, bu yanların en yüksek dağı: 4434 metre.
- Cevap:
Bir an geliyor, cümle dağlardan ışık fışkırıyor. Ortalık aydınlığa, ışığa boğuluyor.
- Cevap:
9. ETKİNLİK
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dörtel Yayıncılık Sayfa 105 Cevabı
Yaşadığınız çevreyi (sokağı, mahalleyi, semti veya köyü) tanıtan bir röportaj yazınız. Yazınızı uygun görsellerle destekleyiniz. Yazınıza uygun bir başlık koyunuz. Yazınızda uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini (oysaki, bir başka deyişle, özellikle, ilk olarak, son olarak) kullanınız.
- Cevap:
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dörtel Yayıncılık Sayfa 106 Cevabı
YAZARI TANIYALIM
Yaşar Kemal (1923-2015)
Asıl adı Sadık Kemal Gökçeli olan Türk romancı, senaryo ve hikâye yazarıdır. Röportaj alanında da başarılı eserler vermiştir. Türk edebiyatının önde gelen yazarlarındandır. Düzenli bir eğitim almamıştır, kendi kendini yetiştirmiştir. Yazar eserlerinde Çukurova’ya, doğa güzelliklerine, halk kültürüne fazlaca yer vermiştir. Yalın, akıcı, açık bir dil kullanılmıştır.
Eserlerinden bazıları: Sarı Sıcak, İnce Memed, Teneke, Orta Direk, Yer Demir Gök Bakır, Peri Bacaları, Çukurova Yana Yana…
SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
Yaşadığımız çevreyle ilgili görseller derleyip sınıfa getiriniz.
- Cevap:
Çevrenizde ne tür çevre sorunları yaşanıyor? Araştırınız.
- Cevap:
Genel ağ veya televizyonlardan, günlük gazetelerden çevrenin korunmasıyla ilgili haberler derleyip bu haberleri sınıfa getiriniz.
- Cevap:
7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Dörtel Yayıncılık Doğa ve Evren Teması Sayfa 98-99-100-101-102-103-104-105-106 Van Gölü’nün Şafağı Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.